#: locale=pl
## Tour
### Description
### Title
tour.name = Wawel Namioty
## Skin
### Button
Button_0210B80A_60F5_E834_41C2_262A279EA500.label = Lorem Ipsum
Button_023318B5_60F5_E85C_41C2_C8C50D7C368E.label = Lorem Ipsum
Button_025CF94C_60F5_E8CC_41C7_4B0565CACC1A.label = Lorem Ipsum
Button_027E69DF_60F5_EBCC_41D0_DA549FE430A5.label = Lorem Ipsum
Button_02C35607_60F5_D83C_41D1_3F7BE5AB7368.label = Lorem Ipsum
Button_030C6B04_60CA_683C_419C_6C1F0B9EB051.label = Lorem Ipsum
Button_039B0A9C_60F5_E84C_41B4_85DA5003EEFE.label = Lorem Ipsum
Button_03AA7C9B_60F5_E854_41D1_C29772B2A455.label = Lorem Ipsum
Button_19640B96_60CA_685C_41D0_C3EFCA646A08.label = Lorem Ipsum
Button_307CB5CF_6057_FBCC_4181_83F08F76DF2A.label = AMENITIES
Button_307E25CE_6057_FBCC_41D1_E295E5C3528A.label = Main Entrance
Button_307E65CE_6057_FBCC_41D4_18C7A0A54239.label = RECEPTION
Button_307F05CE_6057_FBCC_41D6_C582E4F8D33B.label = Lorem Ipsum
Button_307F25D0_6057_FBD4_41B0_5E14C1D2FC22.label = RESTAURANTS
Button_307F45CE_6057_FBCC_41D5_FD32EE2D5A78.label = ROOMS
Button_307F65CF_6057_FBCC_41BB_13FA17E2C9AB.label = SPORTS AREA
Button_307F85CE_6057_FBCC_41D3_51C00DB92A20.label = Chill Out
Button_307F95CE_6057_FBCC_41C7_B333F07C8122.label = Bar
Button_307FB5CE_6057_FBCC_41AE_9BF529C6E6AF.label = Terrace
Button_307FC5CE_6057_FBCC_4190_85A741B8DCAC.label = Reception
Button_307FC5CE_6057_FBCC_4190_85A741B8DCAC.pressedLabel = Reception
Button_307FD5CE_6057_FBCC_41CC_536DDA444F00.label = Lobby
Button_307FD5CF_6057_FBCC_41D4_AEEBAD314687.label = SWIMMING POOL
Button_307FE5CE_6057_FBCC_41D1_2DA85B874499.label = Meeting Area 2
Button_307FF5CE_6057_FBCC_41D5_405F882ECED2.label = Meeting Area 1
Button_3AEC57F6_60D6_67DD_41D0_694A036298AF.label = Lorem Ipsum
Button_3B031B65_60CE_E8FC_41CF_18C07E2E58B8.label = Lorem Ipsum
Button_3B197998_60D6_6855_41C7_99A6C32E2384.label = Lorem Ipsum
Button_3B1F3FAF_60CE_684C_41A0_AD93990FC16F.label = Lorem Ipsum
Button_3B3673B8_60CF_B854_41B9_8AC7249D3A1B.label = Lorem Ipsum
Button_3B3C7B5C_60D6_68CD_41D1_FFB577C80ADA.label = Lorem Ipsum
Button_3B4F7E10_60CE_E854_41D3_4200495C04EB.label = Lorem Ipsum
Button_3B5DCD73_60CE_E8D4_41A0_A70D622FF822.label = Lorem Ipsum
Button_3B66CEDB_60CE_E9D4_41CA_2F3DAC235546.label = Lorem Ipsum
Button_3B92E10A_60D6_7834_41D1_4B446F9FB434.label = Lorem Ipsum
Button_3BBB129C_60D6_784C_41D3_B811E1E9E26B.label = Lorem Ipsum
Button_3BC5B42E_60D6_784D_41A3_6479FA21A1A9.label = Lorem Ipsum
Button_3BF9B800_60D6_6834_41B0_F6309500A250.label = Lorem Ipsum
Button_3C1F1344_60CE_583C_419A_D3E4ACDEA010.label = Lorem Ipsum
Button_3C2E84AF_60CE_584B_41C3_79FAE620CCE9.label = Lorem Ipsum
Button_3C35C0B9_60CD_F854_41CA_2F187FB8960F.label = Lorem Ipsum
Button_3C374402_60CE_5834_41C7_743903F3EAD1.label = Lorem Ipsum
Button_3C45F5D2_60CE_5BD4_41C0_CC1810D45E29.label = Lorem Ipsum
Button_3C58D2BC_60CD_F84C_41D7_7CB447A7D5BF.label = Lorem Ipsum
Button_3C69544A_60CD_F835_41CA_C7312C7B3578.label = Lorem Ipsum
Button_3C70C399_60CD_F854_41D6_488C924AD534.label = Lorem Ipsum
Button_3C85A007_60CE_F83B_41B9_7D30CC9CF6EC.label = Lorem Ipsum
Button_3C96EF55_60CE_E8DC_4180_0D3CE8FCB751.label = Lorem Ipsum
Button_3CA53F6D_60CE_68CC_41D0_97234605DBC6.label = Lorem Ipsum
Button_3CC3E3ED_60CE_FFCC_41C4_C48363B62A80.label = Lorem Ipsum
Button_3CE40290_60CE_5854_41D7_2608A956C59B.label = Lorem Ipsum
Button_3CF0E1E2_60CE_5BF4_4136_3FE02552AC94.label = Lorem Ipsum
Button_3D8024FE_60CD_F9CC_41D7_A101588235F6.label = Lorem Ipsum
Button_3DBB65DA_60CD_FBD4_41D0_4F3B5CD606A9.label = Lorem Ipsum
Button_3DF12A63_60CD_E8FB_41D0_83B1FB2CC56F.label = Lorem Ipsum
Button_41E382A5_60B9_0A08_41D5_3FD188EFFDD4.label = LOCATION
Button_41E392A5_60B9_0A08_41BF_F6AAFA87203B.label = FLOORPLAN
Button_41E3A2A5_60B9_0A08_41BE_55AB547304EE.label = PHOTOS
Button_41E3B2A5_60B9_0A08_41BC_3A36B4FAF7B8.label = REALTOR
Button_41E3D2A5_60B9_0A08_41B7_737D4607570D.label = INFO
Button_41E3F2A5_60B9_0A08_41C3_9FE9C5047659.label = PANORAMAS
Button_50D923F0_6061_057B_41C9_1D2D7358B7CE.label = MENU
Button_718FB1CD_60B6_E5E3_41D6_BCB4CCFDFBDC.label = LOREM IPSUM
### Dropdown
DropDown_0561BA16_3AA3_A1D2_41C7_FDA0B6E9EE29.label = RECEPTION
DropDown_05783A1F_3AA3_A1D2_41A6_E88282E5373B.label = AMENITIES
DropDown_05784A29_3AA3_A1FE_41B1_E2305F2F53BE.label = RESTAURANTS
DropDown_05789A1B_3AA3_A1D2_41CC_002739F0C312.label = ROOMS
DropDown_057B3A27_3AA3_A1F2_41C0_6BB995D79A09.label = SWIMMING POOL
DropDown_057BFA20_3AA3_A1EE_41A9_8EE569D894A7.label = SPORTS AREA
### Multiline Text
HTMLText_062AD830_1140_E215_41B0_321699661E7F.html = ___
Sztuka Wschodu.
Namioty Tureckie.
Wawelskie zbiory sztuki wschodniej nie należą do historycznego wyposażenia królewskiej rezydencji, pokazują jednak, jak istotną rolę odegrały orientalia w kulturze dawnej Rzeczypospolitej. Sytuacja geopolityczna rozległego państwa polsko-litewskiego, graniczącego z terenami podbitymi przez wyznawców islamu, stwarzała liczne okazje do różnorodnych kontaktów ze Wschodem, zarówno pokojowych, jak i militarnych. Wpłynęły one w zasadniczy sposób na gust i upodobania artystyczne polskiego dworu i społeczeństwa szlacheckiego. Gdy po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w roku 1918 przystąpiono do urządzania w dawnej siedzibie polskich królów ekspozycji muzealnej, zabytki wschodniej proweniencji zajęły ważne miejsce w gromadzonych wówczas zbiorach. Jednym z najwcześniejszych darów dla tworzącego się muzeum był namiot turecki – pamiątka odsieczy wiedeńskiej roku 1683, ofiarowany w roku 1921 przez rodzinę Potockich z Olszy. W ślad za tym dziełem przybyły w latach 1926–1928 cenne sobiesciana, rewindykowane z Rosji po traktacie ryskim 1921 roku, kończącym wojnę polsko-bolszewicką. Znalazły się wśród nich dwie chorągwie i broń paradna pochodzące z królewskich zbrojowni w Jaworowie i Żółkwi, a także kobierzec anatolijski z herbem Krzysztofa Wiesiołowskiego, marszałka wielkiego litewskiego. W latach trzydziestych muzeum wawelskie pozyskało kilka namiotów tureckich ofiarowanych przez antykwariusza Szymona Szwarca. W tym czasie nastąpił znaczący wzrost zainteresowania Orientem w związku z organizacją w zamku w roku 1933 jubileuszowej wystawy dwustupięćdziesięciolecia odsieczy wiedeńskiej. Zgromadzono na niej wszystkie pozyskane dotąd pamiątki, a także cenne militaria wypożyczone od rodzin Szembeków, Lubomirskich, Tarnowskich, Potockich czy Łąckich. Pozostały one na Wawelu jako depozyty, a po zawirowaniach wojennych udało się je wykupić.
Kałkan po Krzysztofie Leopoldzie Schaffgotschu
Pochodzi z zespołu trofeów Krzysztofa Leopolda Schaffgotscha, przywiezionych spod Wiednia w roku 1683 i złożonych w rezydencji rodowej w Cieplicach Śląskich (obecnie dzielnica Jeleniej Góry). Do zbiorów wawelskich przekazany w roku 1952.
Do najbardziej charakterystycznych elementów uzbrojenia wschodniego, z którym obywatele chrześcijańskich krajów europejskich, w tym państwa polsko-litewskiego, stykali się w czasie kolejnych starć z Turcją i Tatarami, były lekkie tarcze używane przez jazdę. Do ich wykonania używano ratanu, który skręcano spiralnie wokół drewnianego dysku i ściśle łączono oplotem z bawełny. Całość wzmacniano na środku metalowym umbem i zaopatrywano w podszewkę, poduszkę i sznury do trzymania oraz zawieszania tarczy na plecach podczas transportu. Bojowe egzemplarze bez dekoracji są spotykane nieczęsto – dwa okazy z XVII wieku znajdują się w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie oraz w Museumslandschaft Hessen Kassel. Do przechowywania kałkanów i zabezpieczania ich przed uszkodzeniem używano pokrowców skórzanych i futerałów metalowych – taki komplet zachował się w warszawskim Muzeum Wojska Polskiego. Chlubą wielu zbiorów publicznych są natomiast tarcze, które ze względu na ozdobność i drogie materiały określa się jako paradne. Część z nich – o barwnej dekoracji roślinno-geometrycznej, czasem wzbogaconej motywami chińskimi (tzw. obłok t’si), utworzonej dzięki odpowiedniemu ułożeniu nici oplotu – jest opatrzona umbem i zdobnymi okuciami, najczęściej ze srebra; inne w całości pokrywa blacha ze złocistego stopu. Kałkan ze zbiorów Schaffgotscha reprezentuje z kolei odmianę, w której powierzchnia usiana jest drobnym rzutem kwiatowym na gładkim tle, wykonanym techniką haftu kładzionego z użyciem nici srebrnych złoconych. Za pomocą różnych ściegów i rodzajów nici, odbijających światło inaczej niż tło, podkreślono wzór roślinny. Najważniejszą ozdobę stanowią jednak umbo oraz różnej wielkości i kształtu sztuczki ze srebra złoconego, tworzące także ciągły szlak wokół krawędzi. Na każdym z tych elementów rozmieszczono gęsto turkusy oraz chalcedonowe płytki inkrustowane złotem i rubinami. Dwa kałkany bardzo podobne do wawelskiego przechowuje krakowskie Muzeum Książąt Czartoryskich (oba wiązane z hetmanem Mikołajem Hieronimem Sieniawskim), kolejny Orużejnaja Pałata na moskiewskim Kremlu – okaz tym cenniejszy, że ofiarowany carowi Aleksiejowi Michajłowiczowi w roku 1653. Warto dodać, że Zamek Królewski na Wawelu posiada także inne kałkany, z których jeden ma charakter unikatowy: dekoracja złotniczo-jubilerska pokrywa całą jego powierzchnię, a podszewka została wykonana z luksusowej tkaniny perskiej.
Turcja, wiek XVII (przed 1683)
ratan (?), bawełna, srebro, złoto, turkusy, almandyny, chalcedon kucie, odlewanie, złocenie, inkrustacja, kameryzacja, haft
nr inw. 3363
Namiot owalny
Darowany na Wawel w r. 1994 – wraz z kolekcją obrazów – przez prof. Karolinę Lanckorońską. Pochodzi ze zbiorów rodziny Rzewuskich, od roku 1794 skoligaconych z Lanckorońskimi. Prezentowano go na jubileuszowej wystawie odsieczy wiedeńskiej w krakowskich Sukiennicach (1883). W pałacu w Rozdole (dziś Ukraina), siedzibie Rzewuskich, która po roku 1820 przeszła na własność Lanckorońskich, zdobił ściany klatki schodowej I piętra. Od roku 1916 przechowywany był w pałacu Lanckorońskich w Wiedniu, a w latach 1971–1994 zdeponowany w polonijnym Instytucie im. gen. Władysława Sikorskiego w Londynie.
Namiot przetrwał w stanie niekompletnym. Obecnie składa się z owalnego dachu, jednego płotu i doszytego do niego baldachimu przedsionka (taki segment osłaniał wejście do wnętrza namiotu). Płot pokrywa dekoracja „architektoniczna” z pięciu arkad. W podniebiu dachu umieszczono fryz ze stylizowanych gałązek kwiatowych; przy kalenicy biegnie szlak z motywów trójlistnych, zw. medachyl.
Zniszczoną piątą arkadę płotu – poważny ubytek w strukturze całego dzieła – uzupełniono w Londynie, w latach 1971-1975, podczas konserwacji zleconej przez prof. Lanckorońską. Pionierskie zadanie zrealizowała specjalistka z Hampton Court Centre, Karen Finch, wybierając metodę malarskiej rekonstrukcji tej partii. Dziś efekt tego zabiegu można postrzegać jako przykład odległego już etapu w historii konserwacji tkanin, dyscypliny badawczej i artystycznej, która nieustannie się rozwija.
W tradycji rodzinnej właścicieli namiot uchodził za trofeum spod Chocimia (1673) lub spod Wiednia (1683). Wersja ta upadła wobec odczytania w r. 1995 tureckiej pieczęci na krawędzi płotu, zawierającej datę „1695”. Stempel naniósł kontroler prawidłowo ufarbowanej bawełny, o imieniu Selim, w mieście Amid (Diyarbakir). Pieczęcie, potwierdzające jakość wyrobu, odkrywane na tureckich tkaninach, pozwalają w zasadniczy sposób uściślić datowanie tekstylnych dzieł sztuki. W zbiorach Rzewuskich zabytek nasz mógł się znaleźć najwcześniej za sprawą Stanisława Mateusza Rzewuskiego, starosty chełmskiego, u szczytu kariery – hetmana wielkiego koronnego, jednego z największych potentatów na dawnych kresach Rzeczypospolitej.
Turcja, ok. 1700
bawełna, skóra; aplikacja
płot: 2.00 m; szer. u góry: 5.90 m, u dołu: 8.50 m
nr inw. 7985
Siodło ze strzemionami po Krzysztofie Leopoldzie Schaffgotschu
Pochodzi z zespołu trofeów Krzysztofa Leopolda Schaffgotscha, przywiezionych spod Wiednia w roku 1683 i złożonych w rezydencji rodowej w Cieplicach Śląskich (obecnie dzielnica Jeleniej Góry). Do zbiorów wawelskich przekazane w roku 1952. Siodło o dynamicznej sylwecie, z płytkim siedziskiem i wysokimi łękami – odmienne od wygodnego siodła zachodnioeuropejskiego o ciężkiej sylwecie, w którym łęki obejmowały koński grzbiet – reprezentuje typ rozpowszechniony tak na Wschodzie, jak i w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Należą do niego również żelazne strzemiona z głębokimi, lekko wypukłymi stopniami i prostokątnymi kabłąkami. Ich kształt zapewniał pewne wsparcie jeźdźca w obuwiu bez obcasa, a ostre krawędzie mogły służyć jako ostrogi. Paradne siodła ze strzemionami były dziełami pierwszorzędnych rzemieślników. Wykonane przy użyciu różnych materiałów i technik, wymagały zaangażowania siodlarzy, złotników i jubilerów, a także hafciarzy. Okucia ze złoconego srebra nałożone na łęki i zakończenia ławek upodobniają siodło do kosztownego klejnotu. Wrażenie to wzmaga drobny wzór roślinny wykonany z użyciem trybowania, rytowania i cyzelowania, a nade wszystko kameryzacja gęsto rozsianymi turkusami oraz różnokształtne płytki mlecznego chalcedonu inkrustowanego złotem w delikatną wić z rozetkami, nadto nabijane rubinami. Efektu wspaniałości i bogactwa dopełnia czerwień aksamitnego pokrycia siedziska (dziś silnie wytartego), z wypukło haftowanymi motywami roślinnymi, w tym owocami granatu na połach. Bardzo prawdopodobne, że osiodłanie powstało w warsztatach stambulskich pracujących dla sułtana i elity imperium otomańskiego. Wawelskie zabytki należą do oporządzenia końskiego o charakterze luksusowym. Posiadanie takich przedmiotów, podobnie jak bogato zdobionego oręża, służyło prezentacji zamożności i wysokiej pozycji społecznej właściciela. Przechowywano je nie tyle w zbrojowniach o charakterze użytkowym, co w skarbcach, obok dzieł złotnictwa, klejnotów i kosztownych tkanin. Często wykorzystywano je do dekoracji luzaków, czyli koni szlachetnej krwi, które prowadzono w czasie uroczystych wjazdów i prezentowano przy szczególnych okazjach dworskich. Opisy takich rumaków ze wspaniałym osiodłaniem znajdujemy choćby przy okazji wjazdu Jerzego Ossolińskiego do Rzymu w roku 1633. W zbiorach europejskich siodła orientalne znalazły się w wyniku wymiany handlowej, jako dary dyplomatyczne (np. siodło podarowane w roku 1699 posłowi Rzeczypospolitej Stanisławowi Małachowskiemu przez sułtana Mustafę II z okazji podpisania pokoju w Karłowicach), a także jako zdobycze wojenne. Do tych ostatnich należy również siodło wraz rzędem oraz innym uzbrojeniem, przekazane ze zbiorów cieplickich na Wawel.
Turcja, przed 1683
siodło: drewno, skóra, aksamit, srebro, nici srebrne złocone, chalcedon, rubiny; klejenie, trybowanie, cyzelowanie, złocenie, kameryzacja, haft długość 45 cm, szerokość 33 cm, wysokość łęku przedniego 33 cm, łęku tylnego 29 cm strzemiona: żelazo, srebro, chalcedon, rubiny, skóra; kucie, trybowanie, cyzelowanie, złocenie, kameryzacja wysokość 12,8 cm, szerokość 17,2 cm, głębokość 13,2 cm
nr inw. 3364/1-3
Tarcza
Wykuta ze stali kolista wypukła tarcza obwiedziona wałkiem, z nałożonym od strony wewnętrznej, wycinanym ażurowo szlakiem. Pośrodku cztery duże guzy okolone ażurowymi kryzami, zakrywające otwory, w których zamocowano od spodu kółka do sznurów. Całość kompozycji podzielona koncentrycznie na dwie strefy: pole środkowe i obiegającą go bordiurę. W obu złoty inkrustowany ornament roślinny w postaci esowato biegnącej, silnie stylizowanej wici liściastej. Okrągłe tarcze typu wschodniego reprezentowały różne odmiany: lekkie kałkany z ratanu, tarcze skórzane (niektóre bogato malowane i złocone), a także kute z żelaza. Te ostatnie, znane pod nazwą sipar lub dhal (hinduskie), były znane na Bliskim Wschodzie od średniowiecza aż po wiek XIX, kiedy to produkowano je w dużej ilości, głównie jako pamiątki dla zamożnych turystów i kolekcjonerów z Zachodu. Tarcza w zbiorach wawelskich odznacza się wysoką jakością wykonania i niezwykle elegancką, przejrzystą dekoracją. W dotychczasowej literaturze zaliczano ją do broni perskiej i datowano ogólnie na wiek XVII, jednak ze względu na obiegowy charakter zastosowanych motywów roślinnych oraz ich długie trwanie trudno precyzyjnie określić miejsce i czas jej powstania. Pewne podobieństwa do wici na wawelskiej tarczy można zauważyć w dekoracji zbroi typu „cztery lustra” w Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku, datowanej później, bo na przełom wieku XVIII i XIX i uznawanej za wyrób irański lub indyjski.
Indie lub Iran, wiek XVIII (?)
stal, złoto; kucie, inkrustacja średnica 59,5 cm
nr inw. 5245
Zakupiona od Stanisława Meyera w Londynie w roku 1966.
Namiot prostokątny
Należał do zespołu namiotów wywiezionych z Polski do Drezna w r. 1729 przez Augusta II Mocnego, kurfürsta saskiego i króla polskiego (1697-1733). Zakupiony po r. 1924 ze zbiorów dynastii Wettinów został ofiarowany na Wawel w r. 1933 przez polskiego antykwariusza Szymona Szwarca.
Składa się z dwóch płotów i dwuspadowego dachu, od wewnątrz pokrytych aplikowaną dekoracją „architektoniczną”. Każdy z płotów podzielono spłaszczonymi mauretańskimi łukami na pięć arkad, z których dwie mają okna przesłonięte siatką i okiennicami. Wnętrza arkad zdobią cztery medaliony różnej wielkości i kształtu. Ornamentyka dachu koresponduje z podziałami ścian – w podniebiu szeroki pas z rozet, niżej fryz z dziesięciu podłużnych kwater, o niebieskich i żółtych tłach wypełnionych kwiatowymi wazonami. Brak gniazd na maszty wskazuje na możliwość ustawienia całej konstrukcji przy użyciu odciągów, mocowanych do masztów wbitych na zewnątrz. Montaż ułatwiają też pionowe tyczki wszyte w płotach na granicy arkad. Zachowały się oryginalne kołki i sznurowe pętle do łączenia krawędzi dachu i płotów.
Turcja, w. XVII
bawełna, len, atłas, skóra; aplikacja
płot: 1.81 x 8.18 m
po ustawieniu 3.10 x 5.65 x 2.80 m; obwód dachu: 15.90 m
nr inw. 2537
Misa
Charakterystyczny dla osmańskiej ceramiki styl dekoracji wypracowany został w Izniku w 1. połowie wieku XVI, kiedy warsztaty garncarskie realizowały ogromne zamówienia na ozdobne płytki ścienne do wielkich meczetów stołecznych budowanych na zlecenie Sulejmana Wspaniałego (1520–1566). Szacuje się, że w okresie rozkwitu ośrodka w mieście działało około trzystu pieców garncarskich, a o rozmiarach produkcji świadczą setki tysięcy zachowanych płytek – w samym stambulskim Błękitnym Meczecie, wzniesionym z polecenia sułtana Ahmeda I (1590–1617), ich liczba przekracza dwadzieścia tysięcy sztuk. Wynikające z nakazów religijnych ograniczenia – przede wszystkim zakaz malowania postaci ludzi i zwierząt – zdefiniowały tematykę dekoracji ceramiki tureckiej, w której obok motywów rodzimych, jak wyobrażenie dzbana czy charakterystyczne, wrzecionowate liście saz, wykorzystywano motywy czerpane z porcelany chińskiej. Dalekowschodnią proweniencję mają zarówno duże, wielobarwne kwiaty lotosu, jak i malowany na kołnierzach naczyń motyw zwany „skały i fale”. Wymiana artystyczna pomiędzy Bliskim i Dalekim Wschodem przebiegała jednak także w drugą stronę. Chińscy garncarze w okresie dynastii Ming (1368– 1644) produkowali na zamówienie rynków bliskowschodnich porcelanowe dzbanki podobne do przedstawionego w lustrze prezentowanej misy – o manierycznie wydłużonej szyi i cienkim, długim wylewie. Podobne zamówienia realizowała też w XVIII wieku królewska manufaktura porcelany w Miśni.
Iznik, około 1575
ceramika angobowana; podszkliwna dekoracja malarska
średnica 29 cm
nr inw. 1333
Zakupiona w roku 1936 od Franciszka Studzińskiego w Warszawie z funduszu przekazanego przez prezesa PKO, Henryka Grubera.
KRYPTA
Kościół romański
pod wezwaniem św. Gereona
W krypcie zachowało się wiele elementów wyposażenia architektonicznego. Przede wszystkim półkolumny przyścienne ujęte w lizeny, z których jedna - południowa, przetrwała w pełnej wysokości wraz z kostkowym kapitelem, trzon jednej z kolumn posiada dekorację plecionkową.
Namiot owalny, dwumasztowy
Zakupiony na aukcji mienia dynastii Wettinów i ofiarowany na Wawel w roku 1933 przez polskiego antykwariusza Szymona Szwarca. Pochodzi z zespołu trofeów króla Jana III Sobieskiego z kampanii wiedeńskiej 1683. Wywieziony z Warszawy do Drezna w roku 1729 przez króla Augusta II Mocnego uświetniał wraz z innymi „namiotami Sobieskiego” przedsięwzięcie zw. Lustlager, paradny obóz wojskowy, w Zeithain (1-26 czerwca 1730).
Złożony z dwóch płotów i dwuspadowego dachu; wyróżnia się rzadko spotykanym błękitnym kolorem tła (większość tureckich namiotów sporządzano z czerwonej bawełny). Aplikowana dekoracja skupia się we wnętrzu. Ściany (płoty) zdobi rząd 24 arkad, jak w pałacowym krużganku, w którym ustawiono kwitnące drzewka w ogrodowych wazonach. W polach pod łukami mieszczą się kartusze z życzeniami pomyślności: Niech będzie szczęście; Niech będzie błogosławieństwo. Inskrypcje, wykonane z wycinków złoconej skóry, lśnią na jedwabnych tłach. W podniebiu dachu widać analogiczne arkady (po 12 w każdej połaci), odpowiadające podziałom ścian.
Z uwagi na imponujące rozmiary i przepych dekoracji ten wyjątkowy zabytek, jedno z arcydzieł osmańskiego namiotnictwa, zalicza się do obiektów najwyższej klasy, przeznaczonych dla zwierzchników tureckiej armii. Służyły one jako sale obrad („sztabowe”) lub rezydencje dowódców. Silnie zniszczona zewnętrzna warstwa, impregnowana zielenią miedziową, została wymieniona podczas konserwacji (1991-1999) na współczesny odpowiednik tej tkaniny. Wówczas też ujawniły się niewidoczne dotąd świadectwa powstawania ozdoby płotów – odręczny rysunek tuszem, zachowany na tłach dwóch arkad, wyznaczający kontury medalionów nieznacznie mijające się z naszytymi partiami dekoracji.
Turcja, w. XVII
bawełna, len, jedwab, atłas, skóra wyprawiona, skóra złocona: aplikacja
wys. płotu: 3.29 m; maksymalny obwód całości u dołu: 36.10 m
wys. połaci dachu: 3.47 m, obwód dachu: 27.64 m
nr inw. 896/1-3
Hełm turbanowy
Stożkowy hełm z szerokim otokiem, pokryty żłobkami, zwieńczony stożkową sterczynką i ozdobiony rytowanym na otoku ornamentem linearno-wiciowym. Z przodu, w krawędzi otoku, dwa łukowate wykroje na oczy, między nimi otwory po nitach mocujących obejmę nosala. Wzdłuż krawędzi otworki po czepcu kolczym. Hełm został opatrzony znakiem arsenału Aya Irini Kilisesi (Hagia Eirene) w Stambule. Tamga stanowiła potwierdzenie własności w kręgu dawnych ludów Wielkiego Stepu. Ta konkretna, Kayı Boyu Tamgha, symbolizowała przynależność do plemienia Kayı, której dziedzicznym przywódcą był Osman I, założyciel dynastii osmańskiej. Najpewniej używana była do oznaczania wszystkich militariów należących do zbrojowni sułtańskiej, na którą przeznaczono po zdobyciu Konstantynopola w roku 1453 kościół Świętej Ireny. Po roku 1464, kiedy zaczęto wznosić pałac Topkapı, zbrojownia znalazła się w obrębie pierwszego dziedzińca tej rezydencji. W roku 1726 arsenał powiększono na polecenie sułtana Ahmeda III, a w XIX stuleciu zamieniono na muzeum. Wielka ilość historycznej broni z tego zbioru została sprzedana i wciąż krąży po rynku antykwarycznym. Wiele sztuk znalazło miejsce w kolekcjach muzealnych, m.in. w Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku. Zamek Królewski na Wawelu również przechowuje grupę zabytków o tej proweniencji, nie tylko zresztą orientalnych – w Zbrojowni wawelskiej można oglądać hełm z emblematami króla Francji Henryka II z około połowy wieku XVI, z wybitą tamgą stambulskiego arsenału, w którego zbiorach znajdowała się także znaczna ilość zdobycznego uzbrojenia zachodnioeuropejskiego.
Turcja, wiek XVI
stal; kucie, rytowanie
wysokość 27 cm, średnica 21,8 cm
PREZBITERIUM
Kościół gotycki pod
wezwaniem św. Marii Egipcjanki
W południowej ścianie prezbiterium gotyckiego kościoła znajdują się schody wiodące do prezbiterium od strony dziedzińca pałacowego.
Hełm turbanowy
Stożkowaty, wysoki, ukośnie kanelowany hełm z gładkim otokiem, zwieńczony sterczynką. Otok pokryty dekoracją rytowaną w postaci wici z wplecionymi literami arabskimi. U podstawy otwory do mocowania czepca kolczego. Egzemplarz opatrzony znakiem arsenału w Stambule. W zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu znajduje się jeszcze jeden podobny okaz. Muzea tureckie przechowują wiele hełmów tego typu, na czele z kolekcją zgromadzoną w pałacu Topkapı w Stambule. Inne egzemplarze rozsiane są po całym świecie. Szczególnie znaczący zespół posiada Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku.
Turcja, wiek XVI
stal; kucie, rytowanie wysokość 32,3 cm, średnica 22,3 cm
nr inw. 4207
Zakupiony od Antoniego Maryanowskiego ze Stanów Zjednoczonych w roku 1960.
LOREM IPSUM
DOLOR SIT AME
CONSECTETUR ADIPISCING ELIT. MORBI BIBENDUM PHARETRA LOREM, ACCUMSAN SAN NULLA.
Mauris aliquet neque quis libero consequat vestibulum. Donec lacinia consequat dolor viverra sagittis. Praesent consequat porttitor risus, eu condimentum nunc. Proin et velit ac sapien luctus efficitur egestas ac augue. Nunc dictum, augue eget eleifend interdum, quam libero imperdiet lectus, vel scelerisque turpis lectus vel ligula. Duis a porta sem. Maecenas sollicitudin nunc id risus fringilla, a pharetra orci iaculis. Aliquam turpis ligula, tincidunt sit amet consequat ac, imperdiet non dolor.
Integer gravida dui quis euismod placerat. Maecenas quis accumsan ipsum. Aliquam gravida velit at dolor mollis, quis luctus mauris vulputate. Proin condimentum id nunc sed sollicitudin.
DONEC FEUGIAT:
• Nisl nec mi sollicitudin facilisis
• Nam sed faucibus est.
• Ut eget lorem sed leo.
• Sollicitudin tempor sit amet non urna.
• Aliquam feugiat mauris sit amet.
LOREM IPSUM:
$150,000
JOHN DOE
Licensed Real Estate Salesperson
Tlf.: +11 111 111 111
jhondoe@realestate.com
www.loremipsum.com
Mauris aliquet neque quis libero consequat vestibulum. Donec lacinia consequat dolor viverra sagittis. Praesent consequat porttitor risus, eu condimentum nunc. Proin et velit ac sapien luctus efficitur egestas ac augue. Nunc dictum, augue eget eleifend interdum, quam libero imperdiet lectus, vel scelerisque turpis lectus vel ligula. Duis a porta sem. Maecenas sollicitudin nunc id risus fringilla, a pharetra orci iaculis. Aliquam turpis ligula, tincidunt sit amet consequat ac, imperdiet non dolor.
Sztuka Wschodu. Namioty Tureckie
Opracowanie merytoryczne:
Dorota Gabryś,
Dział Ceramiki
Magdalena Piwocka,
Dział Tkanin
Krzysztof Czyżewski,
Dział Militariów